Als je de zorg voor partner of ouder geen mantelzorg meer noemt, scheelt dat de gemeente ineens een hoop geld.

Als je mantelzorgers anders noemt, hoeft de gemeente ze niet meer te ondersteunen vanuit de WMO (Wet maatschappelijke ondersteuning) en kost het minder. Dat wil de gemeente Alkmaar ’met één bureaucratische pennenstreek’ regelen, waarschuwt raadslid Anjo van de Ven (OPA).

„Mensen die al jaren mantelzorger zijn voor hun partner, kind of inwonende ouder worden weggedefinieerd”, aldus Van de Ven. Ze verwijst naar de ’nadere beleidsregels’ die Alkmaar heeft opgesteld voor de uitvoering van de WMO. 

In die regels wordt voortaan onderscheid gemaakt tussen hulp aan huisgenoten en hulp aan iemand op een ander adres. Wie een partner, kind of inwonende ouder ondersteunt, mag denken dat hij of zij mantelzorg verricht, maar de gemeente noemt dat voortaan 'gebruikelijke hulp'. Dat is 'hulp die naar algemeen aanvaarde opvattingen in redelijkheid mag worden verwacht van huisgenoten', aldus de nieuwe gemeentelijke regels. 

Het Mantelzorgcentrum, het aanspreek- en ondersteuningspunt voor mantelzorgers in de regio, zegt de nieuwe beleidsregels van Alkmaar te kennen. "Wij maken ons er zorgen over, maar het is nog te vroeg om alle consequenties te kunnen overzien", aldus woordvoerder Monique Vlaar. "We weten ook niet of dit zomaar mag. We zijn nog in overleg met onze juridisch adviseur". 

Adem
Mantelzorgers kunnen een beroep doen op de WMO en van daaruit bijvoorbeeld een vervanging regelen. De gemeente betaalt dan iemand die de zorg even overneemt zodat de mantelzorger op adem kan komen. Dat geldt dus niet meer voor huisgenoten, zo concludeert Van de Ven. 

De gemeenteraad besloot in november vorig jaar al dat er een groter beroep moest worden gedaan op de zelfredzaamheid van mensen. De gemeenteraad -op OPA na- stapte er toen soepeltjes overheen dat er 'beheersmaatregelen' zouden komen voor de WMO. Niet minder geld naar die pot, maar het zo regelen dat minder mensen voor hulp in aanmerking komen. Zo worden er bijvoorbeeld ook minder aanpassingen om langer thuis te kunnen wonen betaald. Die kun je vaak zien aankomen, daar kun je voor sparen, zo is de redenering. 

Niet in huis
Voor de 'beheersing' van de mantelzorg noemt Van de Ven een paar voorbeelden. "Je bent dus straks alleen nog mantelzorger als je vader of moeder ergens anders woont en je bijna elke dag voor hulp daar naar toe rijdt. Maar als je zou besluiten om die ouder in huis te nemen, of om een mantelzorgunit in je tuin te zetten, dan stopt het: dan is het ineens 'gebruikelijke hulp'. 

"Of als een gezin besluit om een gehandicapt broertje of zusje zo lang mogelijk thuis te laten wonen, tja, dan is dat 'gebruikelijke zorg', voor de ouders en zelfs voor de andere kinderen in het gezin." Geen recht meer op ondersteuning uit de WMO, aldus het raadslid. "Mensen die jarenlang liefdevol en onder zware omstandigheden mantelzorg bieden, worden genadeloos weggezet en 'weggedefinieerd'."

Zij spreekt er vooral wethouder Robert te Beest op aan, omdat zijn CDA 'altijd de mond vol heeft over mantelzorg'. 

Het college heeft tot de 'beheersmaatregelen' besloten omdat ze te weinig geld krijgt van het Rijk om alle WMO-verzoeken te kunnen honoreren. Andere gemeente gingen juist expres in het rood staan om het kabinet-Rutte te tonen wat het bezuinigen op de sociale voorzieningen teweegbrengt. 

Van de Ven wil wel eens weten van het college wat de maatregel opbrengt. 

NHD, editie Alkmaarsche Courant, woensdag 9 juni 2021

Beeld: Andrew Seaman

  • NHD
  • Wmo
  • Financieel
  • Alkmaar